Gezonde Zorg
Text logo image
Organisatie en financiering van een kosteneffectieve,
patiënt- en zorgverlenersvriendelijke en faire zorg
A- A A+
Printer icon

As­sess­ment­werk­wij­ze v. 2.11.3

Wat voor­af ging

Eind 2011 heeft een bij­na una­nie­me Twee­de Ka­mer (133/17) een mo­tie aan­ge­no­men die uit­komst­fi­nan­cie­ring ver­or­don­neert per ui­ter­lijk 2020, zo mo­ge­lijk eer­der. Uit­kom­st­in­di­ca­to­ren ge­ven goed in­zicht in de ech­te kwa­li­teit van zorg. Ook ma­ken ze veel struc­tuur- en pro­ces­in­di­ca­to­ren (SEP~) en keur­mer­ken over­bo­dig, wat de ad­mi­ni­stra­tie­ve be­las­ting van zorg­aan­bie­ders sterk kan ver­la­gen.

De mo­tie scha­kelt zorguit­kom­sten ge­lijk aan pa­tho­lo­gie­ver­loop. Door ze ech­ter bre­der te de­fi­ni­ë­ren, als pa­tho­lo­gie­ver­loop en/of cli­ënt­te­vre­den­heid, af­han­ke­lijk van de dis­ci­pli­ne, ont­staat een nog be­ter beeld van de kwa­li­teit van zorg. Ook kan uit­komst­fi­nan­cie­ring dan wor­den toe­ge­past in de ca­re.

Pa­tho­lo­gie­ver­loop­as­sess­ment (Pva) zou moe­ten be­staan uit ziek­te­last­me­ting, zo no­dig aan­ge­vuld met en soms ver­van­gen door be­paal­de me­di­sche/psy­cho­lo­gi­sche in­di­ca­to­ren (MPI's). MPI's zijn za­ken die in het kli­ni­sche pro­ces toch al be­paald wor­den ('me­ting bij de bron').

Cli­ënt­te­vre­den­heids­me­ting (Ctm) en waar van toe­pas­sing Pva, ver­der de zorguit­kom­sten ge­noemd, die­nen ge­cor­ri­geerd te wor­den voor con­foun­ders. Men krijgt dan ge­cor­ri­geer­de zorguit­kom­sten.

Ech­ter, zelfs met ge­cor­ri­geer­de zorguit­kom­sten heeft men nog geen kwa­li­teits­as­sess­ment dat al­tijd al­om­vat­tend, werk­baar en fair is. De re­de­nen zijn de vol­gen­de:

  1. In som­mi­ge dis­ci­pli­nes, zo­als de spoed­ei­sen­de hulp en de huis­arts(en­post)zorg, is — for­meel — Pva op zijn best slecht werk­baar.
  2. In som­mi­ge dis­ci­pli­nes, zo­als de huis­arts(en­post)zorg en de ca­re, is Pva niet fair om­dat men cu­ra­tief re­gel­ma­tig resp. mees­tal wei­nig kan doen.
  3. Er zijn be­lang­rij­ke za­ken die niet (goed) of niet tij­dig tot ui­ting ko­men in een uit­kom­sten­as­sess­ment.
  4. Veel aan­doe­nin­gen kun­nen qua prog­no­se sterk va­ri­ë­ren zon­der dat de we­ten­schap de be­pa­len­de fac­to­ren daar­voor heeft kun­nen iden­ti­fi­ce­ren. Er die­nen dus mi­ni­mum­aan­tal­len be­han­del­de cli­ën­ten te zijn voor­dat een pa­tho­lo­gie­ver­loop­sco­re op groeps­ni­veau re­pre­sen­ta­tief is, en die aan­tal­len zul­len bij zeld­za­me­re aan­doe­nin­gen vaak niet ge­haald wor­den.

Daar­om zul­len een aan­tal SEP-ver­eis­ten no­dig blij­ven. Waar­on­der de ba­sis­ver­eis­ten van de In­spec­tie voor de Ge­zond­heids­zorg en Jeugd (IGJ), zo­als brand­vei­lig­heid, ICT-be­vei­li­ging, BIG-re­gi­stra­tie van de zorg­ver­le­ners en de voor­ge­stel­de richt­lijn­vaar­dig­heids­toet­sen. En voor som­mi­ge dis­ci­pli­nes zul­len er nog een of meer ver­eis­ten bij ko­men.

As­sess­ment van c.q. con­tro­le op al­le bo­ven­ge­noem­de za­ken, waar van toe­pas­sing, te­za­men le­vert wel een goed en werk­baar kwa­li­teits­as­sess­ment op. De prin­ci­pes daar­van zijn als volgt:

De ziek­te­last wordt het best ge­me­ten met de Uni­ver­se­le Ziek­te­last­schaal (UZ-schaal). De UZ-schaal heeft als gro­te voor­de­len dat:

  1. hij ge­bruikt kan wor­den voor al­le aan­doe­nin­gen en con­di­ties, ook als de dia­gno­se nog niet be­kend is;
  2. hij snel in te vul­len is;
  3. cli­ën­ten al­le soor­ten klach­ten er­in kwijt kun­nen;
  4. hij cor­ri­geert voor al­le be­lang­rij­ke con­foun­ders, ex­cl. drugs­ge­bruik wat door de be­han­de­laar uit­ge­vraagd dient te wor­den.

De cli­ënt­te­vre­den­heid wordt het best ge­me­ten met de Uni­ver­se­le Cli­ënt­te­vre­den­heids­schaal (UCt-schaal; ach­ter­grond­in­fo). De UCt-schaal heeft als gro­te voor­de­len dat:

  1. hij voor al­le dis­ci­pli­nes ge­bruikt kan wor­den;
  2. hij snel in te vul­len is, af­han­ke­lijk van hoe­veel feed­back men wil ge­ven;
  3. cli­ën­ten al­le voor hen be­lang­rij­ke za­ken er­in kwijt kun­nen;
  4. hij cor­ri­geert voor (even­tu­eel res­te­ren­de) con­foun­ders;
  5. hij con­cre­te ver­be­ter- en com­pli­ment­pun­ten op­le­vert voor de zorg­aan­bie­der;
  6. hij ver­an­de­ren­de cli­ën­twen­sen re­gi­streert.

Daar­bij le­ve­ren de twee scha­len met de hier­na be­schre­ven sys­teem­con­struc­tie en kli­ni­sche werk­wij­ze een mi­ni­ma­le ad­mi­ni­stra­tie­ve be­las­ting op voor de zorg­aan­bie­ders. Het­geen te­za­men met het kun­nen af­schaf­fen van de mees­te SEP-in­di­ca­to­ren per sal­do re­sul­teert in een om­vang­rij­ke af­na­me van die be­las­ting.

De sys­teem­con­struc­tie

De ver­za­me­ling en ver­wer­king van de pa­tho­lo­gie­ver­loop- en cli­ënt­te­vre­den­heids­da­ta zou moe­ten wor­den ge­daan door (de ge­de­le­geer­de par­tij van) het voor­ma­li­ge Kwa­li­teits­in­sti­tuut (Ki), te­gen­woor­dig on­der­deel van het Zorg­in­sti­tuut. Het voor­ma­li­ge Ki zou bij voor­keur sa­men met de IGJ moe­ten op­gaan in het Zorg­kwa­li­teits­in­sti­tuut.

Al­le (ves­ti­gin­gen van) zorg­aan­bie­ders wor­den in een daar­voor te cre­ë­ren da­ta­ba­se van het in­sti­tuut in­ge­voerd. El­ke (ves­ti­ging van een) zorg­aan­bie­der krijgt een ei­gen ID-co­de en wacht­woord. De zorg­aan­bie­der voert zelf de na­men van zijn/haar be­han­de­laars in en houdt dat na­men­be­stand bij.

Er wordt in dit sys­teem ge­bruik ge­maakt van de In­ter­na­ti­o­nal Clas­si­fi­ca­ti­on of Di­sea­ses (ICD), die al­le re­de­lij­ker­wijs er­ken­de dia­gno­ses be­vat. De meest aan­ge­we­zen be­roeps­groe­pen be­pa­len in over­leg per dia­gno­se de bij­be­ho­ren­de even­tu­e­le MPI's.

De UZ-schaal dient pu­blie­ke­lijk be­schik­baar te zijn op de web­site van het Zorg­kwa­li­teits­in­sti­tuut. De on­li­ne in te vul­len UCt-schaal dient ook op die web­site ge­plaatst te wor­den.

De kli­ni­sche werk­wij­ze

In het hier­na­vol­gen­de voor­beeld wordt uit­ge­gaan wordt van plan­ba­re, niet-lang­du­ri­ge c.q. niet-pe­ri­o­diek te­rug­ke­ren­de zorg door een me­disch spe­ci­a­list in een zie­ken­huis. (Zie ver­der voor de huis­arts­zorg en de ca­re.) De kli­ni­sche werk­wij­ze is als volgt:

De UCt-schaal be­vat ook en­ke­le te­rug­ke­ren­de con­foun­der­vra­gen, maar als die al be­ant­woord zijn op de UZ-schaal wor­den die au­to­ma­tisch in­ge­vuld (dat is nog niet het ge­val op de ver­der­op gel­ink­te de­mo).

Werk­wij­ze zon­der pa­tho­lo­gie­ver­loop­as­sess­ment

In dis­ci­pli­nes die vrij­ge­steld zijn van het pa­tho­lo­gie­ver­loop­as­sess­ment, zo­als de ca­re en de huis­arts­zorg, is de werk­wij­ze ex­treem een­vou­dig. Het eni­ge dat de zorg­aan­bie­der hoeft te doen is de cli­ënt aan­mel­den, en als de zorg be­ëin­digd wordt, af­mel­den.

Op de Caap wordt van­zelf aan­ge­ge­ven of al dan niet een (hoofd)dia­gno­se in­ge­voerd dient te wor­den. Aan de hand van de aan­ge­klik­te op­ties wordt de uit­no­di­ging voor het in­vul­len van de UCt-schaal au­to­ma­tisch een­ma­lig of pe­ri­o­diek ver­stuurd.

Frau­de­be­sten­dig­heid en pri­va­cy

De iden­ti­teits­da­ta van de cli­ën­ten wor­den ge­co­deerd op­ge­sla­gen in de da­ta­ba­se. Om de gedeco­deer­de da­ta te kun­nen zien heeft men de al ge­noem­de ge­mach­tig­den­co­de no­dig (die staat ver­meld in het cli­ën­ten­dos­sier).

De be­no­dig­de frau­de­be­sten­dig­heid wordt ver­kre­gen door de IGJ steek­proefs­ge­wijs te la­ten con­tro­le­ren of de zorg­aan­bie­der de da­ta van het pa­tho­lo­gie­ver­loop­as­sess­ment en het e-mail­adres van de cli­ënt of diens ver­te­gen­woor­di­ger naar waar­heid heeft in­ge­voerd in de da­ta­ba­se.

Daar­toe gaat de IGJ on­aan­ge­kon­digd op be­zoek bij de zorg­aan­bie­der, vraagt een ad random-se­lec­tie cli­ën­ten­dos­siers op en ver­ge­lijkt de dos­sier­da­ta met de in­ge­voer­de da­ta. Daar­bij ge­bruikt de IGJ de ge­mach­tig­den­co­de.

T.a.v. van de cli­ënt­te­vre­den­heids­me­ting geldt dat uit­slui­tend de IGJ toe­gang heeft tot de in­ge­voer­de da­ta op per­soons­ni­veau, via een an­de­re ge­mach­tig­den­co­de. De re­den is ui­ter­aard dat de cli­ënt ano­niem zijn/haar me­ning moet kun­nen ge­ven over de zorg­aan­bie­der.

Frau­de­con­tro­le op de in­voer van cli­ënt­te­vre­den­heids­da­ta is ove­ri­gens in prin­ci­pe niet no­dig, want die me­ting ge­schiedt ge­heel bui­ten de zorg­aan­bie­der om.

Op­zoe­ken re­sul­ta­ten uit­kom­sten­as­sess­ment

De da­ta­ba­seser­ver be­re­kent pe­ri­o­diek de in­vloed van de con­foun­ders, cor­ri­geert daar­voor en voegt de ge­cor­ri­geer­de da­ta toe aan de da­ta­ba­se. Bij het to­nen van de re­sul­ta­ten wor­den de ge­cor­ri­geer­de da­ta ge­bruikt.

De re­sul­ta­ten op groeps­ni­veau kun­nen door ie­der­een wor­den op­ge­vraagd op de Zorg­kwa­li­teitzoek­pa­gi­na (Zkzp, v. 2.2 [de­mo]).

Er zijn twee zoek­mo­du­les: een voor de zorg­aan­bie­ders zelf, en een voor cli­ën­ten en de zorg­fi­nan­ciers (zorg­ver­ze­ke­raars en over­heid). Al­le drie par­tij­en wil­len in prin­ci­pe het­zelf­de we­ten, na­me­lijk hoe de zorg­kwa­li­teit is. En meer spe­ci­fiek: de kwa­li­teit bij de ver­schil­len­de soor­ten aan­doe­nin­gen, soms zelfs bij de ver­schil­len­de dif­fe­ren­ti­aal­di­a­gno­ses. Er zijn ech­ter ook ver­schil­len:

Soms wil­len par­tij­en ook an­de­re za­ken we­ten of kun­nen. Zo wil­len zorg­aan­bie­ders zich wel­licht ver­ge­lij­ken met an­de­re zorg­aan­bie­ders. Dat kun­nen zij doen door te zoe­ken als cli­ënt/zorg­fi­nan­cier. En als cli­ën­ten of zorg­fi­nan­ciers meer in de­tail wil­len we­ten hoe zorg­aan­bie­ders ge­scoord heb­ben, kun­nen zij zoe­ken als zorg­aan­bie­der.

Op de UZ-schaal wordt van­af ver­sie 4.6 ook de naam van de hoofd­be­han­de­laar ge­vraagd. De hui­di­ge ver­sie van de Zkzp biedt nog geen mo­ge­lijk­heid om op na­men te zoe­ken. Dat be­hoort ech­ter wel tot de mo­ge­lijk­he­den.

In­te­gra­tie sterf­te­cij­fers

Zo­als op Kwa­li­teits­as­sess­ment be­schre­ven zijn de sterf­te­cij­fers ook be­lang­rijk, maar is er ge­re­de twij­fel over de ac­cu­ra­tes­se van de con­foun­der­cor­rec­tie­me­tho­de. Eens die me­tho­de bo­ven al­le ge­re­de twij­fel ver­he­ven is, zou­den de cij­fers se­pa­raat ge­pre­sen­teerd moe­ten wor­den, in een flan­ke­rend over­zicht van de IGJ.

In­te­gra­tie cij­fers ver­mijd­ba­re co­mor­bi­di­teit

Zo­als op Kwa­li­teits­as­sess­ment be­ar­gu­men­teerd, zou­den in­tra­mu­ra­le ca­re-aan­bie­ders een re­gi­stra­tie moe­ten bij­hou­den van ver­mijd­ba­re co­mor­bi­di­teit, in­clu­sief trau­ma­ta. De­ze cij­fers zou­den moe­ten wor­den ge­mo­ni­t­ord door de IGJ.

Ge­zien dat de ca­re ont­he­ven zou moe­ten wor­den van for­meel pa­tho­lo­gie­ver­loop­as­sess­ment, kun­nen die cij­fers daar­in niet ge­ïn­te­greerd wor­den. Ook die cij­fers zou­den dus se­pa­raat ge­pre­sen­teerd moe­ten wor­den.

In­te­gra­tie SEP-in­di­ca­to­ren

Voor de nog no­di­ge SEP-in­di­ca­to­ren geldt nog meer dat ze se­pa­raat ge­pre­sen­teerd zou­den moe­ten wor­den, om­dat ze ze­ker niet te in­te­gre­ren zijn in de uit­kom­sten­as­sess­ment­cij­fers. Ze kun­nen ech­ter wel in een flan­ke­rend over­zicht ge­pre­sen­teerd wor­den, sa­men met de twee bo­ven­staan­de cij­fers.

Pre­sen­ta­tie re­sul­ta­ten to­ta­le kwa­li­teits­as­sess­ment

Een de­mo van de re­sul­ta­ten van het to­ta­le kwa­li­teits­as­sess­ment, in­clu­sief de sterf­te- en co­mor­bi­di­teits­cij­fers en de over­blij­ven­de SEP-in­di­ca­to­ren, is in voor­be­rei­ding.

Voor­waar­den voor suc­ces­vol­le im­ple­men­ta­tie

In­voe­ring van dit sys­teem heeft ver­re­weg de groot­ste im­pact op de zorg­aan­bie­ders. On­danks dat het een mi­ni­ma­le ad­mi­ni­stra­tie­ve be­las­ting op­le­vert, zijn er in hun be­lang drie voor­waar­den om de im­ple­men­ta­tie suc­ces­vol te la­ten ver­lo­pen:

  1. Zorg­aan­bie­ders waar­van mid­dels dit sys­teem blijkt dat ze on­der de maat pres­te­ren zou­den de tijd moe­ten krij­gen om hun za­ken te ver­be­te­ren. Er is geen gel­dig ex­cuus is om niet aan de be­pleit­te mi­ni­mum­ei­sen van de IGJ te vol­doen, maar zorguit­kom­sten zijn van een an­de­re or­de.

    Wel­is­waar zou­den in­ge­vol­ge de zorg­con­cen­tra­tie­ma­trix de zorg­fi­nan­ciers ge­rech­tigd zijn om over­tol­li­ge zorg­aan­bie­ders on­der be­paal­de om­stan­dig­he­den geen con­tract meer aan te bie­den, maar als de ver­schil­llen niet groot zijn, zou het voor de ac­cep­ta­tie van dit sys­teem goed zijn om die ver­be­ter­tijd toch te bie­den.

    Dat zou ook goed zijn voor de kwa­li­teit van zorg, want als de ver­schil­len niet groot zijn, zou­den min­de­re zorg­aan­bie­ders uit­ein­de­lijk de bes­te kun­nen wor­den.

  2. De SEP-nor­men c.q. -in­di­ca­to­ren zou­den moe­ten wor­den te­rug­ge­bracht tot hun ge­recht­vaar­dig­de mi­ni­mum. Met goe­de uit­komst­me­ting zou meer dan dat be­schre­ven mi­ni­mum geen aan­vul­len­de waar­de heb­ben en een on­no­di­ge ad­mi­ni­stra­tie­ve be­las­ting en keurs­lijf vor­men.

  3. An­de­re vor­men van uit­kom­sten­as­sess­ment die­nen zeer kri­tisch be­zien te wor­den. Zo zou het geen zin heb­ben om bij­voor­beeld de Con­su­mer Qua­li­ty In­dex (CQI) te hand­ha­ven. Dat zou dub­be­lop zijn (naast dat de CQI we­zen­lij­ke prak­ti­sche en kli­ni­me­tri­sche be­zwa­ren kent).

    Een an­der voor­beeld is de di­ver­se ziek­te­last­vra­gen­lijs­ten die voor de eer­ste­lijns fy­si­o­the­ra­pie ver­plicht zijn ge­steld door de gro­te zorg­ver­ze­ke­raars. Ook die zou­den ver­van­gen moe­ten wor­den door, in plaats van aan­ge­vuld met, de UZ-schaal.

Ver­sie­his­to­rie (laat­ste vijf ver­sies; meer)

Da­tum laatst bij­ge­werkt: 29-5-2021. Om ser­ver-tech­ni­sche re­de­nen is de vroeg­ste da­tum 10-6-2018. Voor meer in­for­ma­tie over de ver­sie­num­me­ring, zie In­tro­duc­tie. De woord­af­bre­king op de­ze si­te is ge­au­to­ma­ti­seerd, wat fou­ten kan op­le­ve­ren. Voor con­tact­in­for­ma­tie zie Co­lo­fon/con­tact/CV. De­ze si­te is ge­cre­ëerd door Frank Co­nijn.

↑